Wywiad dotyczący książki Zarządzanie karierą w świecie VUCA

Zachęcam do zapoznania się z wywiadem, który przeprowadziła ze mną Anna Bratko z Coach for Talent 

Anna Bratko: Co zainspirowało Panią do napisania książki o zarządzaniu karierą w świecie VUCA?

Agnieszka Piątkowska: Od ponad 20 lat pracuję jako headhunter, a równocześnie od ponad 10 lat jako coach kariery. Na co dzień rozmawiam z kandydatami i klientami indywidualnymi o ich ścieżkach zawodowych. Byłam świadkiem zarówno spektakularnych sukcesów, jak i porażek. Zawsze fascynowało mnie, w jaki sposób ludzie wybierają swoje kariery, a następnie organizują swoje życie zawodowe. Zastanawiało mnie, dlaczego niektórzy tak sprawnie zarządzają swoimi karierami, inni zdają się na szczęście, a jeszcze innym przysłowiowy wiatr wieje w oczy.

Osobiście uważam, że szczęście, czy też pozytywny zbieg okoliczności, jest istotnym czynnikiem, który może wpłynąć na to, że nasza kariera układa się dobrze i bez zakłóceń. Jednocześnie zauważyłam, że osoby, które wiedzą, czego chcą, a czego nie, i starają się realizować swoje oczekiwania, zazwyczaj osiągają lepsze wyniki zawodowe. Czasy, w których obecnie żyjemy, nie należą do najłatwiejszych, dlatego moim zdaniem warto samodzielnie zatroszczyć się o naszą zawodową przyszłość.

Uważam, że sprawa nie jest bardzo skomplikowana. Wierzę, że odpowiednie planowanie, konsekwentne wdrażanie tych planów oraz zyskanie świadomości dotyczącej naszych kompetencji w porównaniu z oczekiwaniami rynku, przynoszą znaczące efekty. Efekty w postaci dobrej lub lepszej pracy, która odpowiada naszym aspiracjom.

Anna Bratko: Jak definiuje Pani pojęcie VUCA i dlaczego uważa Pani, że jest ono kluczowe dla dzisiejszego rynku pracy?

Agnieszka Piątkowska: Myślę, że VUCA to bardzo trafne określenie rzeczywistości, która charakteryzuje się:

V – volatility – zmiennością, ulotnością (nic nie jest pewne)

U – uncertainty – niepewnością (przyszłość jest nieznana i trudna do przewidzenia)

C – complexity – złożonością (nic nie jest tak proste jak się wydaje)

A – ambiguity – niejednoznacznością  (nie wiemy tego co powinniśmy wiedzieć)

Rynek pracy jest oczywiście elementem tej rzeczywistości.

W mojej książce przytaczam słowa Richarda Knowdell’a – wieloletniego coacha kariery, który w ten, metaforyczny  sposób opisuje współczesną rzeczywistość:” Do lat 60- tych XX wieku kariera zawodowa była podobna do podróży pociągiem podążającym po wcześniej wytyczonych torach do stacji końcowej, czyli emerytury. W latach 70 i 80-tych kariera przypominała jazdę autobusem, co wymagało większej samodzielności ze względu na możliwość zmiany trasy. W obecnych czasach przebieg kariery przypomina jazdę samochodem terenowym, co wymaga samodzielnego prowadzenia pojazdu, wytyczania celów i kierunków podróży, dbania o stan techniczny pojazdu i radzenia sobie z niespodziewanymi zakrętami czy trudnymi warunkami atmosferycznymi. Podróż ta wymaga bacznej obserwacji rzeczywistości, umiejętności przewidywania i gotowości do modyfikacji trasy”.

Sądzę, że zrozumienie tego jak funkcjonuje dzisiejszy rynek pracy może być odkrywcze i mam nadzieję, że zainspiruje czytelników do przyjrzenia się ich ścieżkom zawodowym z nowej perspektywy.

Osobiście wierzę w to, że odpowiednie planowanie, ocena oraz samodzielne kształtowanie własnej kariery wsparte bieżącym monitorowaniem rynku pozwoli na skuteczne odnalezienie się w nowej rzeczywistości.

Anna Bratko: Książka zawiera wiele danych i raportów. Jakie badanie lub statystyka najbardziej Panią zaskoczyły podczas pracy nad książką?

Agnieszka Piątkowska: Najbardziej zapadła mi w pamięć statystyka dotycząca „długości życia firm”, która mówi, że jedynie 12% przedsiębiorstw z listy Global 500 magazynu Fortune pozostało na rynku od 1955 roku. To pokazuje, jak trudno będzie pracować dla jednej organizacji aż do emerytury. Ta statystyka mocno obrazuje cel, który przyświecał mojej książce – zachęcenie czytelników do brania odpowiedzialności za swoje życie zawodowe, zamiast pozostawiania tej kwestii np. własnym szefom czy przedstawicielom HR w organizacjach, dla których pracujemy. W obliczu tak dynamicznie zmieniającego się rynku pracy warto zastanowić się, jak możemy aktywnie kształtować swoją karierę i przygotować się na różne scenariusze, zamiast polegać na stabilności jednego pracodawcy.

Anna Bratko: Wspomina Pani o zmieniających się trendach na rynku pracy. Jakie widzi Pani najważniejsze zmiany w najbliższej przyszłości?

Rynek pracy, będący częścią szerszego kontekstu społeczno-gospodarczego, jest w znacznym stopniu kształtowany przez różnorodne globalne trendy, które oddziałują na niego zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. W najbliższej przyszłości spodziewam się, że kluczowe będą zmiany demograficzne, technologiczne, energetyczne oraz geopolityczne.

Zacznijmy od zmian demograficznych, które obejmują zarówno starzenie się społeczeństw, jak i procesy depopulacji w niektórych krajach. W szczególności w Europie obserwujemy dynamiczny wzrost liczby osób starszych, co wymaga od pracodawców dostosowania strategii zarządzania talentami oraz rozwoju tzw. silver economy – gospodarki skierowanej na potrzeby seniorów. Równocześnie depopulacja, czyli długoterminowe zmniejszanie się liczby ludności, wpływa na dostępność siły roboczej, zmuszając do poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie zatrudnienia i organizacji pracy.

Kolejnym istotnym aspektem są zmiany technologiczne, w tym rozwój sztucznej inteligencji i automatyzacji. W nadchodzących latach możemy spodziewać się, że wiele zawodów zostanie zautomatyzowanych lub całkowicie zmodyfikowanych. Ten proces jest ściśle związany z rosnącym znaczeniem społeczeństwa hybrydowego, w którym ludzie współistnieją i współpracują z maszynami w różnych aspektach życia zawodowego i osobistego. Równocześnie rozwój technologii cyfrowych wpływa na naturę współczesnych konfliktów, co ilustruje trend digitalizacji konfliktów. Cyberprzestrzeń staje się równie istotnym polem walki jak tradycyjne pola bitew, co wymaga od organizacji nowych umiejętności i strategii zarządzania kryzysowego.

Z perspektywy energetycznej, transformacja w kierunku zrównoważonych źródeł energii jest nieunikniona. Zmiany te mają na celu odejście od wysokoemisyjnych paliw kopalnych na rzecz bardziej ekologicznych rozwiązań, co jest niezbędne w kontekście walki z globalnym ociepleniem. W efekcie, firmy będą musiały dostosować swoje modele biznesowe, co wpłynie na strukturę zatrudnienia i zapotrzebowanie na nowe kompetencje.

Nie można również pominąć zmian geopolitycznych, które w sposób istotny wpływają na globalne rynki pracy. Napięcia międzynarodowe, takie jak te związane z tzw. „drugą zimną wojną” czy rosnąca liczba konfrontacji zbrojnych, prowadzą do przekształceń w globalnych łańcuchach dostaw i wpływają na lokalne rynki pracy. Deglobalizacja, czyli proces zmniejszania globalnej integracji, jest kolejnym trendem, który może znacząco zmienić dynamikę rynku pracy, zmuszając przedsiębiorstwa do przemyślenia swoich strategii operacyjnych i lokalizacji produkcji.

Te szeroko zakrojone zmiany – demograficzne, technologiczne, energetyczne i geopolityczne – będą miały zróżnicowany wpływ na poszczególne branże i regiony. Dlatego tak ważne jest, aby na bieżąco śledzić raporty i analizy, które pomagają zrozumieć przyszłe kierunki rozwoju i przygotować się na nadchodzące wyzwania

Dalszy ciąg wywiadu znajdziesz tutaj https://coachfortalent.pl/wywiad-z-agnieszka-piatkowska-autorka-ksiazki-zarzadzanie-kariera-w-swiecie-vuca/